Cơ thể mẹ sau sinh mổ cần được bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng kèm chế độ vận động hợp lý để nhanh chóng phục hồi và lợi sữa. Baamboo.com sẽ giới thiệu cho bạn 18 loại thực đơn cho mẹ sau sinh mổ đa dạng các món, tốt cho sức khoẻ của mẹ và bé.
Tình trạng sức khoẻ của mẹ sau sinh mổ
Thời gian đầu tiên sau sinh mổ, cơ thể mẹ sẽ rất yếu và khả năng đề kháng kém do vừa trải qua một cuộc đại phẫu.
- Sau khi sinh mổ lấy thai, ruột bị kích ứng, hoạt động của ruột và gan giảm nên khả năng tiêu hoá kém.
- Cơ thể của mẹ sau sinh có sức đề kháng kém nên dễ bị các loại vi khuẩn xâm nhập, vết thương cũng dễ bị nhiễm trùng và để lại sẹo nếu vệ sinh không đúng cách và chế độ ăn uống không hợp lý.
- Nhiều mẹ sau sinh mổ thường gặp phải vấn đề ít sữa do sử dụng kháng sinh. Đối với các mẹ nuôi con bằng sữa mẹ thì đây là một trong những điều rất đáng ngại.
Do vậy, các mẹ sau sinh cần có chế độ chăm sóc đặc biệt và chế độ dinh dưỡng đầy đủ để nhanh chóng phục hồi sức khoẻ, vết thương nhanh lành và có nhiều sữa cho con bú.
7 nguyên tắc quan trọng khi xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ
Xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ cần đảm bảo các nguyên tắc để đạt được hiệu quả phục hồi tối đa.
- Bữa ăn cần đầy đủ chất: cầm đảm bảo các món ăn trong thực đơn đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng là đạm, tinh bột và đường, chất béo, vitamin và khoáng chất. Mỗi nhóm chất đóng vai trò quan trò khác nhau trong quá trình hồi phục sức khoẻ của mẹ.
- Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ cần đa dạng món, đổi bữa thường xuyên để không gây ngán, giúp mẹ ăn ngon miệng hơn. Đồng thời cũng giúp đa dạng nguồn dinh dưỡng cung cấp trong các món ăn.
- Thực phẩm lựa chọn để nấu ăn cho mẹ sau sinh phải đảm bảo sạch, tươi ngon.
- Đảm bảo nguyên tắc thực hiện ăn chín, uống sôi khi xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ. Tuyệt đối không ăn đồ tái, đồ gỏi vì các loại thực phẩm này tiềm ẩn nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng sẽ dễ thâm nhập vào cơ thể mẹ và tuyến sữa, có thể gây ra tiêu chảy ở mẹ và bé hoặc để lại những hậu quả nghiêm trọng khác.
- Chia nhỏ thực đơn thành nhiều bữa: Có thể chia 5-6 bữa/ ngày gồm 3 bữa chính sáng, trưa, tối và bữa phụ đi kèm. Việc chia nhỏ bữa ăn giúp mẹ sau sinh không bị quá tải tiêu hoá và tránh trường hợp mẹ bị đói, không có nhiều sữa cho trẻ bú.
- Hầm nhừ, băm nhỏ thức ăn: Việc này vừa giúp mẹ dễ ăn và giúp quá trình tiêu hoá diễn ra nhanh hơn, bổ sung dưỡng chất cho cơ thể mẹ.
- Tránh các loại thức ăn khó tiêu gây đầy bụng, táo bón, làm chậm quá trình hồi phục sau sinh mổ.
Những thực phẩm nên và không nên có trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ
Khi lên thực đơn cho mẹ sau sinh mổ, bạn cần đặc biệt lưu ý lựa chọn đúng và đủ các thực phẩm có lợi, có nhiều thành phần dinh dưỡng tốt cho quá trình hồi phục vết mổ ở mẹ, tăng tiết sữa. Đồng thời, cũng cần tránh xa các thực phẩm chứa các thành phần không tốt cho mẹ sau sinh mổ.
Thực phẩm nên có trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ
Sau sinh mổ 6 giờ, mẹ chỉ nên uống nước lọc ấm và không nên ăn, uống bất cứ thứ gì vì hệ tiêu hoá và dạ dày sau sinh mổ bị kích ứng mạnh nên cần có thời gian hồi phục bước đầu. Chỉ nên ăn cháo loãng sau khi mẹ đã xì hơi hoặc đi đại tiện. Dựa theo tình trạng tiêu hoá của mẹ, có thể tăng dần độ đặc của cháo lên.
Sau sinh mổ 3-4 ngày có thể ăn cơm và các món ăn khác để bổ sung dưỡng chất. Xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ lúc này nên lựa chọn các loại thực phẩm có đặc tính sau:
- Thực phẩm nhiều chất đạm: trứng, thịt nạc lợn, ức gà, đậu nành, sữa và các thực phẩm từ sữa sẽ giúp bổ sung protein cho cơ thể, tăng cường năng lượng và góp phần vào quá trình hình thành nên các tế bào mới, giúp vết mổ nhanh lành.
- Hoa quả chứa nhiều vitamin và khoáng chất, ngăn ngừa hóa chất đặc biệt là hoa quả có vị ngọt có tính mát như chuối, quýt, bưởi ngọt, nho, táo, lê, chuối, đu đủ.
- Bột yến mạch: Chứa chất xơ hoà tan kích thích tiêu hoá tốt, tinh bột trong bột yến mạch giúp ổn định đường huyết, sắt, giúp mẹ no lâu, tăng cường tiết sữa.
- Các loại rau, đặc biệt là rau có lá màu xanh đậm nhiều chất xơ chất chống oxy hóa, giúp kháng viêm, giảm sưng, ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Các loại rau củ có màu đỏ như rau dền, củ cải đỏ, cà rốt, bí ngô, có tác dụng cải thiện chức năng gan, đào thải độc tố, chuyển hóa chất dinh dưỡng tốt hơn, có nhiều Fe, ngăn ngừa thiếu máu.
- Bổ sung các loại hạt trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ: Hạnh nhân có chứa omega 3 giúp chống viêm, làm nhanh lành vết mổ, có thành phần vitamin A giúp dưỡng ẩm, giảm ngứa ở vết mổ trong quá trình lên da non, làm mờ các vết rạn da. Hạt thì là tốt cho hệ tiêu hoá, kích thích giảm sinh nội tiết tố, tăng lượng sữa mẹ sản xuất, hạt óc chó chứa nhiều Omega 3 kháng viêm, chống nhiễm trùng, nhanh liền sẹo. Hạt mè đen, đậu xanh, bí ngô cũng là các loại hạt tốt, nên bổ sung vào thực đơn như một món ăn vặt, nước uống hoặc có thể nấu thành các món ăn cùng nhiều nguyên liệu bổ dưỡng khác.
- Măng tây chứa lượng axit dồi dào, giúp giảm căng thẳng, mệt mỏi, ngăn ngừa trầm cảm sau sinh, bổ sung nhiều vitamin, chất xơ, kali tăng tiết sữa, hỗ trợ tiêu hoá, giúp mẹ nhanh phục hồi sau sinh.
- Nghệ: trong nghệ chứa nhiều dưỡng chất như Vitamin C, Kali, Mn, Fe,… giúp chống viêm, làm vết mổ nhanh lên da non, ngăn ngừa sự hình thành của sẹo lồi, giảm cholesterol mỡ máu, kích thích lưu thông máu, đẩy máu độc ra ngoài nhanh hơn, xoá mờ vết rạn. Tuy nhiên, bạn không nên dùng quá 50g nghệ/ngày. Bạn có thể dùng nghệ tươi hấp mật ong, thêm vào các món ăn, dùng bột nghệ pha sữa uống, dùng tinh bột nghệ thay thế.
- Gạo lứt cũng là một trong những loại thực phẩm nên được bổ sung trong thực đơn cho mẹ sau sinh mổ, giúp ngăn ngừa tình trạng loãng xương, thoái hoá xương khớp, hỗ trợ thúc đẩy quá trình làm tăng sữa mẹ.
- Đu đủ xanh: Các chất có trong đu đủ xanh giúp kích sữa, nhuận tràng, được ví như an thần tự nhiên cho mẹ sau sinh, cải thiện tinh thần cho mẹ. Bạn nên bổ sung vào thực đơn cho mẹ sau sinh mổ một số món ăn từ đu đủ xanh tốt cho sức khỏe của mẹ sau sinh mổ là canh đu đủ hầm xương, hầm móng giò.
- Tỏi có tác dụng tốt trong việc chống nhiễm trùng vết mổ, giúp diệt khuẩn, giảm viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng ở vết mổ, tăng đề kháng cho mẹ. Tuy nhiên, đây là thực phẩm có mùi nặng nên bạn chỉ nên sử dụng một lượng tỏi vừa đủ trong các món ăn để sữa mẹ khi sản sinh ra không gây mùi nặng.
- Đường đỏ: có tính ôn, ít khí, hoạt huyết dễ tiêu hoá, giảm đau, lợi sữa
- Cá chép chứa nhiều chất giúp thúc đẩy tử cung co bóp, đẩy máu hư ra ngoài. Cá hồi, cá thu giàu canxi, chất đạm, omega 3 và DHA giúp nhanh lành vết mổ, tăng tiết sữa, tốt cho quá trình phát triển não bộ của trẻ.
Những thực phẩm do Baamboo.com gợi ý trên đây đều là các thực phẩm bổ dưỡng, được nhiều mẹ sau sinh mổ lựa chọn để bổ sung vào thực đơn, giúp cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho mẹ
Thực phẩm không nên có trong thực đơn cho mẹ sau sinh
Sau sinh mổ khả năng tránh loại thực ăn khó tiêu, gây sưng đau, tạo mủ làm chậm quá trình hồi phục cho mẹ. Dưới đây là một số loại thực phẩm mà bạn nên tránh khi lên thực đơn cho mẹ sau sinh mổ.
- Đồ ăn có tính hàn: bàn gồm các loại hải sản như Cua, ốc, rau đay ức, rau bắp cải, củ cải trắng. Các loại thực phẩm này khi vào cơ thể mẹ sẽ hạn chế sự ngưng tụ của máu, khiến vết mổ lâu lành.
- Thực phẩm không tốt cho quá trình lành sẹo, dễ gây mủ, tạo sẹo lồi như gạo nếp, rau muống, lòng trắng trứng, thịt gà, thịt bò,…
- Thức ăn nhiều chứa nhiều dầu mỡ gây khó tiêu, tăng cân, tăng phản ứng viêm. Khi xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ, bạn cần tránh các thực phẩm như là móng giò, da gà, da vịt, thịt mỡ các đồ ăn chiên rán,…
- Các loại đồ ăn cay nóng như ớt, mít, mận, xoài, hạt tiêu, mù tạt,… Đây là các thực phẩm dễ gây táo bón và làm vết thương tạo mủ.
- Đồ ăn có tính kích thích như cà phê, rượu bia cũng không có lợi trong quá trình hồi phục vết thương và sức khỏe cho mẹ.
- Thực phẩm tái sống, gỏi rau sống: chứa nhiều vi khuẩn, ký sinh trùng dễ gây nhiễm khuẩn đường ruột, không tốt cho sức khoẻ của mẹ, có thể khiến trẻ bị tiêu chảy.
- Đối với sản phụ có tiền sử cao huyết áp, cần hạn chế ăn muối sau khi sinh mổ.
- Tránh thực phẩm gây dị ứng với cơ thể mẹ trước khi sinh: Cần tránh các thực phẩm này để không gây cảm giác khó chịu và các triệu chứng dị ứng khác cho mẹ như đầy hơi, tiêu chảy, ngứa,…
Những loại thực phẩm kể trên cần được loại bỏ đầu tiên khi xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh để không làm chậm quá trình phục hồi sức khoẻ và vết thương của mẹ sau sinh mổ.
Gợi ý 18 thực đơn cho mẹ sau sinh mổ
Baamboo.com sẽ gợi ý cho bạn 18 thực đơn cho mẹ sau sinh mổ gồm cả bữa chính và các bữa phụ, đảm bảo ngon miệng, đầy đủ dinh dưỡng.
Thực đơn | Chi tiết các món |
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 1 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 2 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 3 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 4 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 5 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 6 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 7 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 8 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 9 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 10 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 11 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 12 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 13 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 14 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 15 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 16 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 17 |
|
Thực đơn cho mẹ sau sinh mổ số 18 |
|
Với thực thực đơn 18 món trên Baamboo.com gợi ý, mẹ có thể đổi món liên tục để không gây nhàm chán, kích thích ăn ngon miệng hơn.
Baamboo.com xin giới thiệu tới mẹ thực đơn 7 ngày cho mẹ sau sinh chi tiết 3 bữa chính và các bữa phụ. Bạn có thể xem tại: Gợi ý thực đơn 7 ngày cho mẹ sau sinh bổ dưỡng, lợi sữa
Tổng kết lại, xây dựng thực đơn cho mẹ sau sinh mổ đóng vai trò rất quan trọng trong việc phục hồi sức khoẻ của mẹ và kích thích lợi sữa cho trẻ bú. Hy vọng rằng qua bài viết trên đây đã cung cấp cho mẹ những thông tin hữu ích để xây dựng thực đơn hiệu quả và gợi ý 18 thực đơn cho mẹ sau sinh khi mổ. Chúc mẹ nhanh chóng hồi phục, lợi sữa và bé luôn khỏe mạnh.